کتاب «همیشه شوهر» اثر فئودور داستایوفسکی

توضیحات

«همیشه شوهر» اثر فیودور داستایوفسکی، رمانی کوتاه اما پرمایه است که با نگاهی تیزبین به روان انسان می‌پردازد. داستان حول محور رابطهٔ عذاب‌آور دو مرد می‌چرخد: ولچانینوف، مردی مغرور که در گذشته با همسر پاول پاولویچ رابطه داشته، و خود پاول پاولویچ، “همیشه شوهری” تحقیرشده که سال‌ها بعد برای تسویه‌حساب روانی به سراغ معشوق سابق همسرش می‌آید. داستایوفسکی در این اثر با نثری روان‌کاوانه، پیچیدگی‌های احساس گناه، انتقام عاطفی و رابطهٔ بیمارگونهٔ قدرت-ضعف را کالبدشکافی می‌کند. عنوان طعنه‌آمیز رمان به مردی اشاره دارد که حتی پس از مرگ همسرش نیز در نقش “شوهر” باقی می‌ماند و این هویت تحمیلی را چونان زنجیری به دوش می‌کشد. این شاهکار کوچک که در میانهٔ آثار بزرگ داستایوفسکی نوشته شده، تمام ویژگی‌های سبکی او – تعلیق روان‌شناختی، گفت‌وگوهای پرتنش و واکاوی ژرفِ تاریکی‌های روح انسان – را در خود جای داده است. رمانی که هم نمایشی تراژیکومیک از روابط انسانی است و هم تأملی فلسفی بر ماهیت گناه و مکافات.